Penubuhan PBS bermula dengan sebelas orang (11) orang tokoh politik yang diketuai oleh Tan Sri Pairin. Mereka telah menandatangani satu memorandum ikrar taat setia persetujuan untuk membentuk satu badan politik yang baru di Sabah. Perlunya untuk menubuhkan sebuah badan politik ini kerana berpunca daripada keluhan dan sentimen rakyat jelata Sabah berkenaan dengan perkara-perkara seperti berikut:

 

• Menyahut rintihan, seruan dan permintaan yang semakin lantang secara terbuka kedengaran daripada rakyat jelata. Ianya adalah kehendak rakyat, satu laungan mahukan perubahan pemerintahan yang ada pada ketika itu.

 

• Perasaan dan keluhan rakyat akibat daripada tekanan-tekanan dari kerajaan pemerintah iaitu Kerajaan BERJAYA.

​

• Menangani isu yang hangat ketika itu seperti kebanjiran pendatang asing tanpa izin (PATI), ketidakseimbangan dari segi pembangunan infrastruktur, pembahagian kemudahan biasiswa, penambahan royalti minyak Sabah, pengisian jawatan-jawatan di pejabat-pejabat kerajaan dan agensi kerajaan, pelanggaran hak-hak rakyat Sabah seperti yang mana tersenarai dalam dokumen-dokumen penubuhan Malaysia yang termasuk Malaysia Consultative Committee (MSCC), Cobbold Commission Perkara 20, Inter Governmental Committee (IGC) dan Perjanjian Malaysia 1963. Perkara-perkara ini adalah teras perjuangan PBS yang juga dimasukkan antara satu daripada objektif parti.

​

• Percubaan untuk menjadikan Pesta Kaamatan sebagai Pesta Rakyat dan juga menukar panggilan Bumiputera kepada Pribumi telah ditentang oleh majoriti rakyat jelata Sabah. Berhubung dengan Pesta Kaamatan ini, sebuah perayaan Pesta Kaamatan telah diadakan di kawasan tanah lapang berhampiran dengan tebing Sungai Pagalan di Tambunan pada 29hb Jun tahun 1982 yang dihadiri daripada beribu-ribu rakyat Sabah yang dengan sendirinya berduyun-duyun datang merayakan Pesta Kaamatan berkenaan. Perayaan itu diadakan oleh sebab Perayaan Kaamatan Negeri yang dinamakan sebagai Pesta Rakyat Negeri, telah diadakan di Keningau, setelah rakyat telah tidak berpuas hati.

 

• Ini semua ini amat dirasai sesudah tempoh penggal kedua pemerintahan Berjaya, iaitu sesudah pilihanraya umum negeri tahun 1981. Oleh sebab Parti BERJAYA telah mendapat mandat yang lebih besar daripada tahun 1976, maka ia telah mula angkuh dan sudah memang lebih mirip kepada berpemerintahan apa yang dikatakan sebagai “diktator”. Meritokrasi di ganti dengan pilih kasih, kehendak rakyat langsung diketepikan.

 

Sesungguhnya, banyak lagi keluhan yang sering lantang didengari daripada kalangan masyarakat majmuk.